بیش فعالی (نقص توجه) نوعی اختلال در کودکان است که در صورت نادیده گرفتن و عدم توجه به آن می‌تواند باعث بروز مشکلاتی در روابط اجتماعی، موقعیت شغلی و سایر موارد در بزرگسالی شود. متخصص درمان بیش فعالی اولین کاری که انجام می‌دهد تشخیص این موضوع است. بعد از آن با ارائه یک برنامه بلند مدت به والدین کمک می‌کند تا بیش فعالی را در کودکان درمان کنند. به همین خاطر والدین نقش بسیار مهمی در درمان این بیماری دارند. در ادامه این نوشته بیشتر با موضوع بیش فعالی آشنا خواهیم شد و به بررسی دیگر موارد مرتبط با بیش فعالی می‌پردازیم.
بیش فعالی چیست ؟
بیش فعالی در کودکان یا همان ADHD یکی از شایع‌ترین اختلالات کودکان به شمار می‌رود که وقوع آن در پسران تقریبا ۳ برابر دختران است. هنگامی که کودکی دچار این اختلال می‌شود، در کنترل رفتارهای خود دچار مشکل شده و در مکان‌هایی که باید ساکت باشد، سر و صدای زیادی ایجاد می‌کند و در مکان‌هایی که باید جنب و جوش داشته باشد، آرام می‌شود.
همچنین بیش فعالی باعث می‌شود تا کودک نتواند با افراد هم سن و سال خود ارتباط موثری برقرار کند و در نتیجه با مشکلات متفاوتی در مدرسه و دیگر مکان‌ها مواجه خواهد شد. در حالت کلی می‌توان گفت کودک بیش از حد فعال بوده و بدون فکر کردن در مورد تبعات رفتارهای خود، عمل می‌کند.
اختلال کم توجهی اغلب بیش از آنکه برای خود کودک مشکل‌ساز باشد، برای اطرافیان به خصوص پدر و مادر مشکل ساز است. از آنجایی که تشخیص این مساله در کودکی اتفاق می‌افتد به همین خاطر اگر چنین مواردی را در کودک مشاهده کردید بهتر است به سراغ متخصص درمان بیش فعالی بروید.
نکته: مدت زمان درمان بیش فعالی زیاد بوده و معمولا تا سن بلوغ درمان می‌شود. البته درمان این اختلال در حدود ۵۰ درصد از بچه‌ها تا بعد از بلوغ نیز ادامه پیدا می‌کند.
راه‌های درمان بیش فعالی
دقت داشته باشید صرف جنب و جوش زیاد کودکان به معنای داشتن ADHD نیست و برای اینکار حتما باید نظر متخصص درمان بیش فعالی را جویا شوید. راه‌هایی که برای درمان این اختلال وجود دارد زیاد هستند؛ از روش‌های درمانی با استفاده دارو گرفته تا روش‌هایی که بدون دارو بیش فعالی را درمان می‌کنند. اینکه از کدام روش استفاده کنید بستگی به نظر متخصص دارد و نباید سرخود اقدامی انجام دهید.
درمان بیش فعالی بدون دارو (روان درمانی)
اولین قدم برای درمان اختلال نقص توجه، داشتن اطلاعات کافی در این زمینه است. در این رابطه مقالات و کتاب‌های زیادی وجود دارد که می‌توانید آن‌ها را مطالعه نمایید.
در ادامه بیشتر در مورد روش‌های درمانی بدون دارو آشنا خواهیم شد.
- رفتار درمانی: یکی از روش‌هایی که متخصص درمان بیش فعالی ارائه می‌دهد، رفتار درمانی است. این روش معمولا نتیجه بهتری دارد و می‌تواند علائم ADHD کودک شما را کاهش دهد. اینکه رفتار درمانی چیست و چه مواردی را باید در آن رعایت کنیم توسط متخصص به والدین آموزش داده می‌شود.
- نوروفیدبک: در این روش یک کلاه دارای سنسورهای مختلف بر روی سر کودک قرار می‌دهند و کودک می‌تواند با مغز خود بازی‌های کامپیوتری انجام دهد. در این بازی‌ها کودک در مورد مغز خود یاد می‌گیرد و در نهایت باعث می‌شود تا علائم بیش فعالی در او کاهش پیدا کند.
- موسیقی درمانی: از آنجایی که کودکان مبتلا به ADHD دارای استرس و اضطراب زیادی هستند، موسیقی می‌تواند در حفظ آرامش آن‌ها کمک کند. البته دقت داشته باشید موسیقی به تنهایی نمی‌تواند به درمان بیش فعالی کمک کند و به همین خاطر متخصص درمان بیش فعالی در کنار آن از دیگر روش‌ها همانند رفتار درمانی نیز استفاده می‌کند.
- ورزش: ورزش علاوه بر کم کردن علائم اختلال نقص توجه به تقویت روحیه کودکان نیز کمک می‌کند.
- استفاده از تکنولوژی‌های کمکی: اختلال ADHD بر لوب‌های فرونتال مغز تاثیر می‌گذارد و در نتیجه کودک نمی‌تواند برنامه‌ریزی مناسبی برای مطالعه، انجام تکالیف درسی و سایر موارد داشته باشد. استفاده از برنامه‌های تلفن همراه، تقویم آنلاین، ماشین حساب‌های گفتاری و یا صفحه‌خوان‌ها می‌تواند تاثیر گذار باشد.
- رژیم غذایی سالم: بسیاری از کارشناسان بر این عقیده‌اند که استفاده از مواد غذایی مثل سبزیجات، میوه، غلات سبوس‌دار و یا پروتئین‌های بدون چربی می‌تواند در رشد سالم مغز و درمان بیش فعالی کمک کند.
دقت داشته باشید که علاوه بر موارد بالا روش‌های بدون دارو دیگری نیز برای درمان ADHD وجود دارد که متخصص درمان بیش فعالی با صلاحدید خود آن‌ها را تجویز می‌کند.
درمان دارویی بیش فعالی
روش دیگری که برای درمان این اختلال وجود دارد، استفاده از دارو است. متخصص درمان بیش فعالی با توجه به اینکه کودک در چه مرحله‌ای قرار دارد، می‌تواند از انواع داروها استفاده کند. این داروها به سه دسته داروهای ضد افسردگی، داروهای محرک و داروهای غیر محرک تقسیم می‌شوند.
داروهای محرک برای بسیاری از کودکان روشی ایمن و موثر به شمار می‌رود و باعث افزایش دوپامین مغز می‌شود که در نتیجه توجه و تمرکز آن‌ها بالا می‌رود. اما در صورتی که داروهای محرک برای کودکان عوارضی به دنبال داشت از داروهای غیر محرک استفاده می‌کنند.
داروهای ضد افسردگی نیز گاهی برای درمان بیش فعالی در بزرگسالان مورد استفاده قرار می‌گیرد و می‌تواند تاثیر گذار باشد. از جمله این داروها می‌توان به لیس دگزامفتامین اشاره کرد.
انواع اختلالات بیش فعالی و تاثیر آن در آینده کودک
ADHD معمولا دارای سه نوع مختلف است که عبارتند از:
- بی توجهی (Inattentive): در این نوع از بیش فعالی، توجه کودک به راحتی منحرف شده و در نتیجه انجام منظم کارها، به پایان رساندن یک کار، توجه به جزئیات و برخی از دستورالعمل‌ها برای کودک بسیار دشوار است.
- تکانشی (Impulsive/Hyperactive): در این نوع کودک بی‌قرار بوده و زیاد صحبت می‌کند. همچنین نشستن طولانی مدت مثلا برای غذا خوردن برای کودک بسیار سخت است. در اختلال تکانشی کودک احساس بی‌قراری کرده و در زمان‌های نامناسب صحبت می‌کند.
- ترکیبی (Combined): کودک علائم هر دو نوع بالا را به طور همزمان دارد.
در صورتی که این اختلال در کودکی و با مراجعه به متخصص درمان بیش فعالی درمان نشود، می‌تواند در آینده مشکلات زیادی را برای کودک به وجود آورد. از جمله این موارد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- احتمال ابتلا به افسردگی
- رفتارهای ضد اجتماعی و بزهکارانه
- نادیده گرفتن خود و در نتیجه موفقیت کمتر در کسب و کار
- عدم توانایی ارتباط با دیگران
- عدم توانایی تصمیم گیری
- موفقیت کمتر در تحصیل
بنابراین بهتر است در کودکی این اختلال را با مراجعه به متخصص درمان بیش فعالی برطرف کنید تا کودک شما آینده بهتری داشته باشد.
آیا بیش فعالی را می‌توان با نوروفیدبک درمان کرد؟
نوروفیدبک یک روش درمانی مکمل بوده و معمولا در کنار دیگر روش‌های درمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این روش هیچگونه عارض یا خطری نداشته و با استفاده از مکانیسم‌های خودتنظیمی، اختلال بیش فعالی را درمان می‌کند. نظرات مختلفی درباره روش نوروفیدبک وجود دارد و برخی معتقدند این روش موثر است و برخی دیگر دلایلی بر عدم تاثیر گذاری آن ارائه کرده‌اند.
بنابراین در حالت کلی نمی‌توان به تاثیرگذاری صد در صدی این روش مطمئن بود اما استفاده از آن در کنار دیگر روش‌ها می‌تواند بسیار مفید و تاثیر گذار باشد.
درمان بیش فعالی با نوروفیدبک چقدر طول می کشد؟
استفاده از روش نوروفیدبک از سن ۵-۶ سالگی امکانپذیر است. از آنجایی که درمان اختلال بیش فعالی با این روش نیاز به صبر دارد، فرد مورد نظر باید به صورت مداوم در جلسات درمانی حضور داشته و تمام کارها را انجام دهد. تشخیص اینکه چند جلسه نیاز به نوروفیدبک دارید با متخصص درمان بیش فعالی است. برای کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با نوروفیدبک می توانید مقاله همه چیز در مورد نوروفیدبک و درمان با آن را مطاله نمایید.
بیش فعالی چه خطراتی دارد؟
در صورتی که نسبت به درمان بیش فعالی بی توجه باشید، فرد مبتلا در طول زندگی با چالش‌های جدی مواجه خواهد شد. این افراد تمایل زیادی به تکانشگری دارند و از تمرکز بسیار پایینی برخوردار هستند که در نتیجه باعث می‌شود در مدرسه و آموزش دیدن با مشکلات جدی مواجه شوند. همچنین در کنترل احساسات نیز با مشکل مواجه شده و نمی‌توانند مهارت‌های ارتباطی خوبی داشته باشد؛ مهارتی که نبود آن می‌تواند در عدم رشد و موفقیت فرد بسیار تاثیر گذار باشد.
در ادامه حتی ممکن است موجب بروز رفتارهایی مانند سیگار کشیدن و یا تمایل به مصرف مواد مخدر در آن‌ها شود. حتی ممکن است با دیگر افراد نیز بر سر موارد بی اهمیت دعوا کنند. همه این‌ها می‌تواند زندگی او را تحت الشعاع قرار داده و آرامش را از او سلب کند. اما اگر در زمان مناسب به متخصص درمان بیش فعالی مراجعه کنید، می‌توانید اختلال بیش فعالی را درمان نمایید.
جهت تعیین وقت از بهترین متخصص درمان بیش فعالی فرم زیر را تکمیل کنید تا با شما تماس گرفته شود.
بیش فعالی در چه سنی قابل تشخیص است؟
بسیاری از متخصصان بر این عقیده‌اند که امکان تشخیص ADHD از ۴ سالگی وجود دارد. البته از آنجایی که کودکان در این سن از جنب و جوش زیادی برخوردار هستند، تشخیص بیش فعالی کمی سخت است. این کودکان تقریبا چند دقیقه هم نمی‌توانند یک جا بنشینند و منتظر نوبت خود نمی‌مانند. برای تشخیص نهایی اینکه کودک دارای اختلال بیش فعالی است یا خیر، باید به متخصص درمان بیش فعالی مراجعه نمایید.
معرفی بهترین متخصص درمان بیش فعالی
متخصصان زیادی در سراسر کشور برای درمان بیش فعالی وجود دارند. برای اینکه بتوانید بهترین متخصص درمان بیش فعالی را پیدا کنید، بهتر است سابقه او و کسانی که درمان کرده را مورد بررسی قرار دهید. همچنین می‌توانید از توصیه دیگر پزشکان و افرادی که کودکان خود را درمان کرده‌اند، استفاده نمایید.
خلاصه مطلب
تشخیص و درمان بیش فعالی در کودکی بسیار راحت‌تر از بزرگسالی است. به همین خاطر اگر چنانچه با علائم ADHD در کودک مواجه شدید، هر چه سریع‌تر به متخصص درمانی بیش فعالی مراجعه کرده و با توجه به توصیه‌های او درمان را آغاز کنید.
