در این نوشته قصد داریم تا در مورد بیماری پانیک صحبت کنیم و اطلاعاتی را در این زمینه کسب کنیم. اختلال پانیک یک اختلال اضطرابی است که در آن شما به طور منظم حملات ناگهانی وحشت یا ترس را تجربه میکنید. همه افراد در مواقع خاصی احساس اضطراب و وحشت میکنند. این یک واکنش طبیعی بدن به موقعیتهای استرس زا یا خطرناک است. اما فردی که مبتلا به این نوع اختلال است، به طور منظم و در هر زمان، اغلب بدون دلیل آشکار، احساس اضطراب، استرس و وحشت دارد. در ادامه این مقاله به طور دقیقتر در مورد بیماری و اختلال روانی پانیک صحبت میکنیم و به بررسی موارد مختلفی در رابطه با این موضوع میپردازیم؛ بنابراین اگر شما علاقه دارید تا در مورد پانیک بیشتر بدانید، ادامه این نوشته برای شما است.
پانیک چیست؟
اختلال پانیک یک اختلال اضطرابی است که در آن شما به طور منظم حملات ناگهانی وحشت یا ترس را تجربه میکنید. حملات پانیک، احساسات ناگهانی و غیرمنطقی از ترس و اضطراب هستند که باعث علائم فیزیکی مانند ضربان قلب، تنفس سریع و تعریق میشوند. برخی از افراد آنقدر از این حملات میترسند که دچار اختلال پانیک، نوعی اختلال اضطرابی میشوند.
درمان و داروهای ضد اضطراب میتوانند حملات پانیک را متوقف کنند. حمله پانیک باعث ایجاد احساس ناگهانی و کوتاه ترس و واکنشهای فیزیکی شدید در پاسخ به موقعیتهای معمولی و غیرخطرناک میشود. هنگامی که دچار حمله پانیک میشوید، ممکن است زیاد عرق کنید، در تنفس مشکل داشته باشید و احساس کنید که قلبتان در حال تپیدن است. ممکن است به نظر برسد که دچار حمله قلبی شدهاید.
علت ایجاد اختلال پانیک چیست؟
مانند بسیاری از شرایط و اختلالات روانی، علت دقیق اختلال پانیک به طور کامل شناخته نشده است. اما تصور میشود که با ترکیبی از موارد مرتبط است، از جمله: یک تجربه زندگی آسیب زا یا بسیار استرس زا، داشتن یکی از اعضای نزدیک خانواده مبتلا به این اختلال، تغییرات هورمونی شدید، ترس از محیط، عدم تعادل مواد شیمیایی در مغز و….
چه کسانی در معرض ابتلا به پانیک هستند؟
افرادی که دارای اختلالات اضطرابی، افسردگی یا سایر بیماریهای روانی هستند، بیشتر مستعد حملات پانیک هستند. مشکلات سوءمصرف مواد نظیر: اعتیاد به الکل و مواد مخدر میتواند خطر این حملات را افزایش دهد.
به صورت کلی افرادی که در بسترهای استرس زا قرار دارند و آنها را به صورت روزانه و دورهای تجربه میکنند، بیشتر در معرض ابتلا به پانیک هستند.
علائم بیماری پانیک چیست؟
پانیک یک احساس ناراحتی است. میتواند از خفیف تا شدید متغیر باشد و میتواند شامل احساس نگرانی و ترس باشد. وحشت شدیدترین شکل اضطراب است. ممکن است شروع به اجتناب از موقعیتهای خاص کنید، زیرا میترسید که آنها برای شما یک حمله دیگری را آغاز کنند. این میتواند چرخهای از زندگی “ترس در پی ترس” ایجاد کند.
این مورد میتواند به احساس وحشت شما بیفزاید و ممکن است باعث شود حملات بیشتری داشته باشید. در طول یک حمله پانیک، علائم شدید روحی و جسمی را تجربه میکنید. پانیک میتواند خیلی سریع و بدون هیچ دلیل مشخصی ایجاد شود. حمله پانیک میتواند بسیار ترسناک و ناراحتکننده باشد.
علائم این مورد عبارتاند از:
- ضربان قلب تند
- احساس ضعف
- تعریق
- حالت تهوع
- درد قفسه سینه
- تنگی نفس
- لرزیدن بدن
- احساس ترس یا ترس از مردن
- سوزن سوزن شدن انگشتان
- احساس فاصلهگرفتن از زمین
• احساس افزایش دمای شدید
• احساس خفگی
• سرگیجه
• بی حسشدن
• خشکشدن دهان
• نیاز به سرویس بهداشتی فوری
• سوت کشیدن گوشها
حمله پانیک چقدر طول می کشد؟
بیشتر، حملات پانیک بین ۵ تا ۲۰ دقیقه طول میکشد. برخی گزارشها حاکی از آن است که تا یک ساعت نیز طول میکشد. تعداد حملاتی که تجربه میکنید بهشدت وضعیت شما بستگی دارد. برخی از افراد یک یا دو بار در ماه دچار حملات میشوند، در حالی که برخی دیگر چندین بار در هفته دچار حملات میشوند. اگرچه حملات پانیک ترسناک هستند، اما خطرناک نیستند. حمله هیچ آسیب فیزیکی به شما وارد نمیکند و بعید است در صورت داشتن این حمله در بیمارستان بستری شوید.
توجه داشته باشید که بیشتر این علائم میتوانند علائم بیماریها یا مشکلات دیگر نیز باشند، بنابراین ممکن است با داشتن این علائم همیشه دچار حمله پانیک نباشید. به عنوان مثال، اگر فشارخون بسیار پایین دارید، ممکن است ضربان قلب تند داشته باشید
از کجا بفهمیم به پانیک مبتلا شدیم؟
حمله پانیک یک احساس اضطراب ناگهانی و شدید است. حملات پانیک همچنین میتواند علائم فیزیکی از جمله لرزش، احساس سرگیجه، حالت تهوع، ضربان قلب سریع، نامنظم، خشکی دهان، تنگی نفس، تعریق و سرگیجه داشته باشد. علائم حمله پانیک خطرناک نیستند، اما میتوانند بسیار ترسناک باشند؛ بنابراین اگر چنین مواردی را در خود مشاهده کردید میتوانید احتمال دهید که دچار پانیک شدهاید. البته همانطور که در بالاتر اشاره کردیم نیز برخی از علائم پانیک جز علائم بیماریهای دیگر نیز به حساب میآیند و همواره نمیتوان آنها را به پانیک ربط داد.
چگونه با پانیک مقابله کنیم؟
پروفسور پل سالکوسکیس، استاد روانشناسی بالینی و علوم کاربردی در دانشگاه باث کشور انگلیس، میگوید مهم است که اجازه ندهید ترس از حملات پانیک شما را کنترل کند. او میگوید: حملات پانیک همیشه از بین میروند، به خود بگویید که علائمی که تجربه میکنید ناشی از اضطراب است.
به دنبال عوامل حواسپرتی نباش. سعی کنید حمله را از بین ببرید و آن را کنترل کنید. سعی کنید به انجام کارها ادامه دهید. در صورت امکان، مهم است که سعی کنید در موقعیت باقی بمانید تا زمانی که اضطرابتان فروکش کند. با ترس خود مقابله کنید. اگر از آن فرار نکنید، به خود فرصت میدهید تا بفهمید هیچ اتفاقی نخواهد افتاد و همه چیز برای شما به حالت عادی باز خواهد گشت.
همانطور که اضطراب شروع به ازبینرفتن میکند، شروع به تمرکز بر محیط اطراف خود کنید و به انجام کاری که قبلاً انجام میدادید ادامه دهید. پروفسور سالکوسکیس میگوید: اگر دچار یک حمله پانیک کوتاه و ناگهانی میشوید، همراهداشتن شخصی میتواند مفید باشد و به شما اطمینان دهد که این حمله خواهد گذشت و علائم آن جای نگرانی ندارند.
آیا پانیک نوعی افسردگی است؟
اضطراب شامل نگرانی، بیخوابی و بیش از حد هوشیاری است. اختلالات پانیک، حالتی شبیه به اضطراب شدید است که شامل وحشت و احساس خطر میشود. افسردگی شامل انرژی کم، از دستدادن علاقه به بیشتر فعالیتها و احساس غم و اندوه یا بیارزشی است. با توجه به این موارد، این دو بیماری متضاد هم نیستند، و ممکن است بیشتر از آنچه فکر میکنید به هم مرتبط باشند. در واقع، ۶۰ درصد از افراد مبتلا به اختلالات عصبی نیز علائم افسردگی را تجربه میکنند. اضطراب و افسردگی دارای همپوشانی قابلتوجهی هستند و ممکن است هر دو اختلال را همزمان تجربه کنید. هر دو میتوانند ناشی از استرس، ضربه و عوامل ژنتیکی باشند.
اگر دورهای از استرس زیاد یا یک رویداد آسیبزای ناگهانی را پشت سر میگذارید، ممکن است مشکلات اضطراب و افسردگی را با یکدیگر و هم زمان تجربه کنید. مسائل مربوط بهسلامت روان میتوانند پیشرونده باشند، به این معنی که اگر درمان نشوند در طول زمان بدتر میشوند. در بسیاری از موارد، افسردگی و اضطراب شدید میتوانند منجر به یکدیگر شوند. اختلالات پانیک میتواند طاقتفرسا باشد و زندگی شما را دشوارتر کنند. همانطور که پانیک شروع به تأثیرگذاری بر چندین بخش از زندگی شما میکند، ممکن است علائم افسردگی را نیز در کنار آن تجربه کنید.
پانیک شدید چه علائمی دارد؟
پانیک به واسطه شرایطی که آن را تجربه میکنید، میتواند شدتش متفاوت باشد. به صورت کلی برای پانیک شدید علائم خاصی وجود ندارد و مجدد شاهد همان علائمی هستیم که در بالاتر با عنوان علائم بیماری پانیک چیست؟ با آنها آشنا شدیم. شدت و ضعف پانیک بین هر فرد متفاوت است و برای هر کس با توجه به شرایطی که در آن قرار گرفته میتواند متفاوت باشد.
برای پیشگیری از ابتلا به پانیک چه باید کرد؟
شما باید سعی کنید دریابید که تحت چه استرس خاصی قرار دارید که میتواند علائم شما را بدتر کند. مهم است که حرکات و فعالیتهای روزانه خود را محدود نکنید. با شناسایی عامل استرس و اضطراب بیش از حد شما، کار بسیار سادهتر خواهد شد و باید سعی کنید یا از آن دوری کنید و یا در صورت مقدور بودن آن را متوقف کنید. همچنین به بهترین روانپزشک تهران مراجعه نمایید.
• تا جایی که میتوانید عمیق و آرام نفس بکشید
• برخی افراد شمردن پیوسته از یک تا پنج در هر دم و هر بازدم را مفید میدانند
• چشمان خود را ببندید و روی تنفس خود تمرکز کنید
پانیک باعث بروز چه بیماریهای میشود؟
پانیک خود یک بیماری روانی به حساب میآید و در صورت دچارشدن به آن میتواند منجر به ایجاد بیماریهای دیگری نیز بشود. در ادامه این بخش برخی از این موارد را برای اطلاع شما لیست میکنیم. بیماری پانیک میتواند منجر به ایجاد یا بدتر شدن سایر شرایط روحی و جسمی شود، مانند:
- افسردگی
- بهوجودآوردن اعتیاد
- مشکل در خواب (بیخوابی)
- مشکلات گوارشی یا رودهای.
- سردرد
- مشکلات عملکردی در مدرسه یا محل کار – نظیر کاهش کارایی در درسها و امور کاری
- خودکشیکردن
- و…
انواع پانیک کداماند؟
شاید برای شما سؤال شود که آیا پانیک مدلهای مختلفی دارد؟ در جواب این سؤال خدمت شما میگوییم که بله مدلهای مختلفی دارد و در ادامه این بخش با انواع آن آشنا خواهیم شد. اختلالات پانیک اغلب به شش نوع، از جمله اختلالات اضطرابی، فوبیا و غیره طبقهبندی میشوند.
- اختلال اضطراب فراگیر (GAD )
- اختلال وسواس (OCD )
- فوبیا
- اختلال اضطراب اجتماعی
- اختلال استرس پس از سانحه (PTSD )
- پانیک
تأثیر پانیک بر قسمتهای مختلف بدن چیست؟
اضطراب بخشی طبیعی از زندگی است. به عنوان مثال، ممکن است قبل از صحبت در یک گروه یا در یک مصاحبه شغلی، احساس اضطراب کرده باشید. به صورت کلی اگر قرار باشد لیستی از تأثیر پانیک و کلاً اختلالات روانی بر قسمتهای مختلف بدن داشته باشیم، میتوانیم لیست زیر را در نظر بگیریم.
- افزایش ضربان قلب
- کاهش قند خون
- شلشدن برخی از اندامهای شما
- ایجاد درد در بخش شکم
- ایجاد سوءهاضمه
- ایجاد درد در بخش قفسه سینه
- بهوجودآوردن احساس خستگی
- بهوجودآوردن وضعیت بیخوابی
- سردرد گرفتن
نتیجهگیری
در این نوشته در مورد پانیک و موارد مرتبط با آن نظیر: تأثیر پانیک بر قسمتهای مختلف بدن، انواع پانیک کداماند؟ پانیک باعث بروز چه بیماریهای میشود؟ برای پیشگیری از ابتلا به پانیک چه باید کرد؟ پانیک شدید چه علائمی دارد؟ آیا پانیک نوعی افسردگی است؟ چگونه با پانیک مقابله کنیم؟ از کجا بفهمیم به پانیک مبتلا شدیم؟ علائم بیماری پانیک چیست؟ علت ایجاد اختلال پانیک چیست؟ پانیک چیست؟ پرداختیم.
امیدواریم که مطالب بیان شده در این نوشته برای شما مفید باشد. دانستن اطلاعاتی که در این نوشته در اختیار شما قرار دادیم، برای فردی که خودش دچار اختلال پانیک است و یا فردی که در نزدیکی او است این بیماری را دارد، ضروری است. همچنین اگر شما علاقه دارید تا در مورد اختلال پانیک اطلاعاتی کسب کنید، این مورد برای شما بسیار مفید است.