آیا تا کنون در این باره اندیشیده‌اید که ممکن است کاری که خارج از شخصیت شما بوده را انجام بدهید و یا تا کنون برای بررسی خاموش بودن اجاق‌گاز و یا قفل منزلتان، از مسیرتان برگشته‌اید؟ تمامی این افکار، افکار سرزده برای شما خواهد بود. چنین افکاری برای شما قابل‌قبول نبوده و به آن وسواس فکری می گویند. این افکار معمولا علاوه بر غیرقابل‌قبول بودنشان، برای شما زجر‌آور نیز هستند. به همین دلیل نمی‌توان از آنها ساده عبور کرد. اختلالاتی که منشأ در وسواس فکری دارند، رایج و بسیار فلج‌کننده هستند. در زمان گذشته اعتقاد بر این بود که وسواس فکری یک بیماری روان‌پزشکی و نادر بوده که تنها بخشی از مردم، دچار آن خواهند شد. اما باتوجه‌به افزایش آگاهی از روش‌های درمانی مؤثر، وسواس می‌تواند افراد بسیاری را در هر زمان درگیر خود کند. در این مقاله به شما کمک خواهیم کرد، تا درمان وسواس فکری بدون دارو را بشناسید.
جهت کسب آگاهی بیشتر در این زمینه، تا پایان این مطلب با ما همراه باشید. پیشاپیش امیدواریم تمامی مطالب ارائه شده برایتان مفید واقع شود.
جدیدترین روش‌های درمان وسواس فکری بدون دارو در دنیا
امروزه در سراسر دنیا برای درمان اختلال وسواس فکری، از روش‌هایی متنوع و همچنین مفید و کاربردی، استفاده خواهد شد. معمولاً در بیشتر مواقع و در اولین فرصت برای درمان اختلال وسواس فکری بدون دارو، فرد در معرض قرار دهی و جلوگیری از پاسخ ERP قرار خواهد گرفت.
همچنین در کنار روان‌درمانی شناختی – رفتاری برای اصلاح باور‌های غلط و خطا‌های شناختی و ارائه الگو‌های مناسب رفتاری، درمان وارونه‌سازی عادت، آموزش مهارت‌های کنترل استرس و آموزش خانواده نیز استفاده می‌شود.
امروزه یکی از مؤثر‌ترین روش‌هایی که برای درمان اختلال وسواس فکری بدون دارو به کار می‌رود، تحریک مغناطیسی مغز و یا به عبارتی rtms و دستگاه لورتا است. روش تحریک مغناطیسی مورد تأیید سازمان غذا و داروی آمریکا بوده و با تحریک مغناطیسی تمامی نواحی خاص قشر مغز را تحریک کرده و باعث تغییر در فعالیت مغز خواهد شد.
البته این نکته را در ذهن داشته باشید که این بیماری، در مراحل دیگر زندگی و در موقعیت‌های پراسترس، عود کرده و باعث ایجاد افکار و تکانه‌های مزاحم برای شما خواهد شد.
درمان وسواس فکری با تحریک مغناطیسی مغز یا rtms
در این روش مغز به روشی غیرتهاجمی جهت تحریک مغز اطلاق خواهد شد. بر اساس القای الکترومغناطیسی با استفاده از یک سیم‌پیچ به‌صورت کاملاً عایق انجام می‌شود. سیم‌پیچ coil روی پوست سر و در نقطه‌ای بر ناحیه‌ای از مغز قرار گرفته که در ایجاد علائم عصبی و روان‌پزشکی تأثیر دارد. این دستگاه همانند دستگاه MRI برای مغز عمل خواهد کرد. این دستگاه به‌راحتی و بدون درد عمل کرده و پس از گذشت از پوست سر و جمجمه و همچنین پرده‌های مغز، در نهایت به نورون‌های عصبی برخورد می‌کند. چنانچه از این درمان به طور مداوم، متوالی و به‌سرعت استفاده شود، تغییرات پایدار‌تری را در مغز ایجاد می‌کند. این درمان، در بیمار به‌صورت سرپایی و همچنین بستری قابل‌اجرا است.
درمان وسواس با دستگاه نوروفیدبک
یکی دیگر از روش‌های مطمئن برای درمان وسواس فکری بدون دارو استفاده از دستگاه لورتا نوروفیدبک است. در این روش فرد می‌تواند به زندگی عادی خود بازگشته و به‌دور از تنش و استرس باشد.
با استفاده از روش درمان وسواس با نور فیدبک، آن بخشی از مغز که احساسات و واکنش‌های مغز را کنترل می‌کند، برای بار دیگر آموزش داده‌شده و همچنین با شیوه‌های دیگری تربیت خواهد شد. این امر باعث شده که مغز به شکل مناسب‌تری از قبل تنظیم گردد و به وقایع در شرایط متفاوت، احساست و افکار فرد عکس‌العمل نشان دهد. این نوع از درمان کاملاً جدید و بدون عارضه بوده و با گذشت چند جلسه به طور متوالی و بدون دارو، این اختلال را کاهش خواهد داد.
چه زمانی باید برای درمان وسواس فکری به روانپزشک مراجعه کنیم؟
در پاسخ به این سؤال می‌توان گفت در برخی موارد، عادات وسواسی، باعث ایجاد هیچ‌گونه اختلالی در زندگی فرد نخواهد شد. زیرا زندگی روزمره فرد را دچار اختلال نمی‌کند و به اطرافیان این فرد آسیبی نمی‌رساند، بنابراین در این مواقع جای هیچ‌گونه نگرانی نیست. درمان وسواس فکری زمانی باید توسط بهترین روانپزشک تهران انجام شود که اختلالی در زندگی فرد ایجاد کرده و بر روی زندگی اطرافیانش نیز تأثیر منفی بگذارد.
تشخیص علل به‌وجودآمدن وسواس فکری
تا کنون دلایل و علل به‌وجودآمدن وسواس در افراد به طور کامل کشف نشده است. اما عواملی مانند ژنتیک افراد و عوامل محیطی در پیدایش این اختلال دخیل هستند.
افرادی که والدین آنها، خواهر، برادر و… مبتلا به این اختلال هستند، بیشتر در معرض ابتلا به آن هستند. تحقیقات و مطالعات انجام‌گرفته در این زمینه نشان می‌دهد که دو قلو‌ها نیز در اثر عوامل ژنتیکی بیشتر در معرض این اختلال قرار می‌گیرند.
همچنین احتمال مبتلا شدن افرادی که در سنین کودکی با بدرفتاری جسمی و یا جنسی مواجه شده‌اند نیز، بسیار بالا خواهد بود. همچنین در برخی از کودکان، عفونتی به نام استرپتوکوک، باعث بروز زودهنگام و یا بدتر شدن علائم وسواس فکری می‌شود.
در حالت کلی می‌توان گفت عوامل ژنتیکی، خودایمنی، رفتاری، شناختی، عصبی، محیطی و همچنین سابقه خانوادگی، سطح بالای استرس و اضطراب در زندگی و اختلالات روانی باعث شده تا افراد به این بیماری دچار شوند.
عوارض عدم درمان وسواس فکری
عدم درمان وسواس فکری می‌تواند اثرات مخربی را بر روی زندگی ما داشته باشد. یا به عبارتی می‌توان گفت اختلالی شایع، مزمن و طولانی‌مدتی بوده که فرد را در آن دچار افکار و رفتار غیرقابل‌کنترل کرده و احساس می‌کند که یک کار را باید چندین بار تکرار کند.
درصورتی‌که این روند درمان نشود، ذهن فرد را در طول روز بیشتر از قبل درگیر کرده و قدرت تمرکز روی امور دیگر را هم از او سلب می‌کند. همچنین این اختلال باعث شده، زندگی شخصی و فعالیت‌های اجتماعی فرد را به طور کامل تحت‌تأثیر خود قرار دهد. از دیگر عوارض عدم درمان وسواس می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- فرد احساس بدی درباره خود دارد.
- همیشه ترجیح می‌دهد تنها باشد و ارتباط خود را محدود می‌کند.
- افسردگی دامن‌گیر او خواهد شد.
- وسواس به شما احساس عصبانیت و کینه منتقل می‌کند.
- ممکن است باعث ایجاد عوارض جسمی نیز شود.
- باعث اتلاف وقت و انرژی می‌شود.
- باعث ایجاد عدم توانایی در تمرکز حواس و ایجاد حواس‌پرتی می‌شود.
- ممکن است فرد دچار خستگی ذهنی و بی‌حوصله شود.
- کیفیت زندگی او کاهش می‌یابد.
- درگیرشدن بیش از حد در رفتار‌های آیینی
به صورت کلی درگیر شدن در رفتار‌های روزمره یکی از مشکلات به وجود آمده در طی فرایند مبتلا شدن به بیماری وسواس فکری است. به این صورت که فرد مبتلا به صورت پیوسته اقدام به شستشوی می‌کند، به سختی حاضر به مشارکت کردن در برخی از کارهای روزمره نظیر حضور در مدرسه، حضور در محل کار و … می‌شود، در طی روابط عاطفی، کاری و … خود دچار مشکل می‌شود، افکار منفی او را فرا می‌گیرد و برخی دیگر موارد از این دست.
به صورت کلی فرد مبتلا به بیماری وسواس فکری، به صورت غیر طبیعی خود را درگیر کارهای روزمره می‌کند و در آنها غرق می‌شود و در واقع حساسیت بالایی نسبت به انجام دادن و انجام ندادن برخی از آنها از خود نشان می‌دهد.
تشخیص وسواس چگونه صورت می‌گیرد؟
وسواس‌ها شامل افکار ناخواسته، مزاحم و ناخوشایند، تصاویر ذهنی و تکانه‌هایی است که ناخواسته وارد ذهن فرد می‌شود. اگرچه این افکار و تصاویر از نظر فرد کاملاً بی‌معنی و غیرقابل‌باور است، اما نمی‌تواند در برابر آن مقاومت به خرج دهد و در صورت مقاومت دچار اضطراب و احساسات ناخوشایند در زندگی می‌شود. در این حالت فرد برای کاهش اضطراب ناشی از افکار مزاحم رفتار‌های اجباری را انجام می‌دهد. این رفتار‌ها انواع مختلفی دارند که شایع‌ترین آنها به شرح زیر خواهد بود:
• وسواس در ایجاد قرینگی و اجبار در تکرار امور
• وسواس آلودگی و اجبار به شست‌وشوی مدام
• وسواس در شک‌کردن و تردید به چک‌کردن مکرر
• وسواس‌های جنسی، مذهبی و یا اجبار‌های مربوط به آن
• وسواس و اجبار صرفه‌جویی و ذخیره‌کردن
• و…
سایر روش‌های درمان وسواس فکری
در این بخش از این مطلب قصد بر این داریم تا راه‌های درمان وسواس را برایتان به اشتراک بگذاریم. سایر روش‌های موجود برای درمان اختلال وسواس فکری عبارت‌اند از:
دارودرمانی: این روند باید تحت‌نظر روانپزشک صورت گیرد و در بسیاری از مراجعه‌کنندگانی که وسواس آنها ریشه در ژنتیکشان دارد، تأثیر بسیار مثبتی دارد.
درمان‌های روان‌شناختی یا روان‌درمانی: برای درمان‌های روان‌شناختی در وسواس فکری، راه‌های متفاوتی وجود دارد.
درمان روان پویشی: هدف از این رویکرد شناسایی و حل تعارضات درونی، در افراد بوده که به‌صورت ناهشیار باعث ایجاد وسواس در فرد خواهد شد.
درمان شناختی رفتاری: یکی دیگر از روش‌های موجود برای درمان وسواس فکری بدون دارو، درمان شناختی رفتاری است که تأثیرات مثبتی در زندگی فرد خواهد داشت.
مواجهه و جلوگیری از پاسخ: متأسفانه بسیاری از درمان گران بدون بررسی علت وسواس، از این روش بهره می‌گیرند. همین روش باعث شده تا درمان با شکست مواجه شده و در بعضی از موارد، علائم وسواس فکری تشدید خواهد شد.
هیپنوتیزم درمانی: تحقیقات و آزمایش‌های صورت‌گرفته نشان داده است که ترکیب هر یک از شیوه‌های درمان وسواس با هیپنوتیزم، تأثیراتی مثبت خواهد داشت.
تأثیر سبک زندگی در درمان وسواس فکری
تأثیر سبک زندگی در درمان خانگی وسواس فکری بسیار زیاد است. برای درمان این بیماری در خانه می‌توانید سبک زندگی خود را اصلاح‌کرده تا روند بهبود سریع‌تر پیش برود.
برای مثال افکاری که باعث ایجاد استرس شده را از خود دور کنید. می‌توانید افکار وسواسی خود را به چالش بکشید. روتین روزانه خود را رعایت کنید. برای خود و آینده‌تان هدف داشته باشید. به‌صورت روزانه ورزش کنید. رژیم غذایی سالم را برای خود در نظر بگیرید و در طول شبانه‌روز، به‌اندازه کافی بخوابید.
درمان خانگی وسواس فکری
همچنین استفاده از مصرف دارو‌های خانگی مانند دم‌نوش اسطوخودوس، سنبل‌الطیب، بهارنارنج برای درمان وسواس فکری در خانه مؤثر است. می‌توانید روزانه به‌صورت ناشتا یک سیب شیرین را به طور کامل بخورید. تمامی این موارد باعث حفظ آرامش شما شده و افکار وسواسی و مزاحم را از شما دور خواهد کرد.این نکته را در نظر داشته باشید که برای درمان وسواس فکری، از خوردن دارو بدون مصرف پزشک متخصص به‌طورجدی خودداری کنید.
خلاصه مطلب
در این مطلب به طور کامل و جامع در مورد درمان وسواس فکری بدون دارو با استفاده از جدیدترین روش‌های درمانی در دنیا، درمان وسواس با استفاده از پروتکل‌های قابل‌اجرای دستگاه لورتا نوروفیدبک، اهمیت علائم در درمان وسواس و موارد مفید دیگر توضیح داده شد. نکته بسیار مهم در مورد درمان وسواس فکری بدون دارو این است که بعد از درمان و بهبودی، هیچ‌گاه به ترس‌ها و افکار وسواسی‌تان اجازه رشد و پیشرفت ندهید و تا می‌توانید در برابر آن مقاومت کنید. برای زندگی خود برنامه‌ای منظم تنظیم کرده تا افکار وسواسی دیگر به سراغ شما نیایند و دچار بازگشت علائم نشوید.
امیدواریم تمامی مطالب ذکر شده در این سایت برای شما مفید و کاربردی واقع شده باشد. در صورت هرگونه سؤال و یا ابهامی می‌توانید آن را در بخش کامنت‌ها با ما به اشتراک بگذارید. از اینکه تا پایان این مطلب با ما همراه بودید، نهایت سپاس و قدردانی را داریم.
