افسردگی در زنان اختصاصا به عنوان انواع خاصی از افسردگی در مراحلی از زندگی یک زن رخ می‌دهد. بارداری، دوره پس از زایمان، چرخه قاعدگی و قبل از یائسگی با تغییرات فیزیکی و هورمونی همراه است که می‌تواند در برخی از زنان یک دوره افسردگی ایجاد کند. علاوه بر این زنان در معرض همان انواع عمومی افسردگی مانند مردان هستند، اما نوسانات هورمونی و مراحل زندگی می‌تواند بر چگونگی بروز این شرایط تأثیر بگذارد. در این مقاله برخی از انواع رایج افسردگی در زنان توضیح داده شده است.
انواع افسردگی در زنان و علائم آن‌ها
افسردگی در زنان به اشکال مختلفی ظاهر می‌شود که هر کدام ویژگی‌ها و علائم خاص خود را دارند. انواع افسردگی که به طور خاص زنان را تحت تاثیر قرار می‌دهد را در ادامه مورد بحث قرار خواهیم داد.
اختلال نارسایی پیش از قاعدگی (PMDD: Premenstrual dysphoric disorder)
PMDD یک شکل شدیدتر از سندرم پیش از قاعدگی (PMS) است که در هفته‌های قبل از قاعدگی رخ می‌دهد و شایع‌ترین نوع افسردگی است. علائم این افسردگی در زنان شامل تغییرات شدید خلق و خو، عصبانیت، تحریک پذیری، افکار خودکشی، تغییرات اشتها، نفخ، حساس شدن سینه‌ها و درد مفاصل یا عضلانی است.
افسردگی پری‌ناتال (Perinatal depression)
افسردگی پری‌ناتال در زنان در دوران بارداری یا پس از زایمان اتفاق می‌افتد و شدیدتر از “بیبی بلوز” بسیاری از تازه مادران است. زنان مبتلا به افسردگی پری ناتال ممکن است احساس غم و اندوه، اضطراب و خستگی شدید داشته باشند که می‌تواند در انجام وظایف روزانه اختلال ایجاد کند. استرس ناشی از زایمان یا مراقبت از نوزاد می‌تواند به این وضعیت دامن بزند.
استفاده از اصطلاح پری ناتال نشان می‌دهد که افسردگی مرتبط با بچه‌دار شدن اغلب در دوران بارداری شروع می‌شود. (افسردگی پس از زایمان مربوط به دوران پس از زایمان است.)
بیشتر بدانید: چگونگی درمان اختلالات با TDCS یا تحریک الکتریکی مغز! آیا می‌توان با تی دی سی اس افسردگی را درمان کرد؟
افسردگی پیش از یائسگی (Premenopausal depression)
نوع دیگری از “افسردگی در زنان” در دوران گذار به یائسگی اتفاق می‌افتد. در حالی که علائمی مانند نوسانات خلقی و گرگرفتگی در دوران یائسگی رایج است، احساسات شدیدتر مثل تحریک پذیری، اضطراب، غم و اندوه نیز ممکن است روی دهد.
هر ۳ نوع افسردگی در زنان که ذکر شد تحت تأثیر هورمون‌های تولید مثلی هستند و در مراحل خاصی از زندگی زنان رخ می‌دهند.
علائم افسردگی در زنان
افسردگی زنان خانه دار
برخی عوامل مرتبط با خانه دار بودن ممکن است در تجربه افسردگی زنان خانه دار نقش داشته باشند. در اینجا برخی از علائم رایج افسردگی که زنان خانه دار ممکن است تجربه کنند آورده شده است:
- غم و اندوه مداوم: احساس غمگینی، ناامیدی یا خالی بودن بیشتر روز، تقریبا هر روز
- از دست دادن علاقه یا لذت: از دست دادن علاقه یا لذت در فعالیت‌هایی که زمانی لذت بخش بودند، مانند سرگرمی‌ها، معاشرت‌ها یا کارهای خانگی
- خستگی و کمبود انرژی: احساس خستگی، کمبود انرژی و احساس خستگی عمومی
- تغییر در اشتها و وزن: تغییرات قابل توجهی در اشتها که منجر به کاهش وزن یا افزایش وزن می‌شود.
- اختلالات خواب: بی‌خوابی، مشکل در به خواب رفتن، خواب ماندن یا خواب زیاد
- احساس بی‌ارزشی یا گناه: احساس بی‌ارزشی، احساس گناه بیش از حد، یا سرزنش خود، به ویژه مربوط به مسئولیت‌های خانگی
- کناره‌گیری اجتماعی: کناره‌گیری از تعاملات اجتماعی، منزوی کردن خود یا احساس عدم ارتباط با دیگران.
- تحریک پذیری یا بی‌قراری: احساس تحریک پذیری، آشفتگی یا بی‌قراری به راحتی.
علائم افسردگی در زنان متاهل
علائم افسردگی در زنان متاهل می‌تواند به طرق مختلف ظاهر شود و بر فرد و رابطه او تأثیر بگذارد. در اینجا برخی از علائم افسردگی در زنان متاهل بر اساس اطلاعات منابع معتبر آورده شده است:
- ناتوانی در تجربه لذت در فعالیت‌هایی که زمانی لذت بخش بوده است و می‌تواند منجر به فاصله گرفتن عاطفی و عدم علاقه به چیزهایی شود که قبلاً درگیر بودند.
- فاصله‌گذاری عاطفی که می‌تواند باعث ایجاد فاصله عاطفی در ازدواج شود، زمانی که فرد مبتلا ممکن است نه تنها به فعالیت‌ها بلکه به شریک زندگی خود نیز بی‌علاقه به نظر برسد. این فاصله گرفتن می‌تواند با از دست دادن جذابیت یا علاقه به رابطه اشتباه گرفته شود.
- افسردگی در زنان می‌تواند به طور قابل توجهی صمیمیت جنسی را در ازدواج کاهش دهد و منجر به احساس نامطلوب بودن برای هر دو طرف شود. این از دست دادن ارتباط فیزیکی می‌تواند رابطه را بیشتر تحت فشار قرار دهد.
- تعارض و اجتناب: افراد افسرده در ازدواج ممکن است به دلیل الگوهای فکری منفی، احساس گناه یا مشکل در ابراز احساسات، دچار تعارض شوند. آن‌ها همچنین ممکن است عمداً از همسر خود دوری کنند که منجر به قطع ارتباط شود.
بیشتر بدانید: آیا شوک مغزی برای درمان افسردگی و وسواس فکری موثر است؟
درمان افسردگی شدید در زنان
درمان افسردگی در زنان معمولاً شامل ترکیبی از درمان‌ها می‌شود، از جمله:
روان درمانی
روان درمانی شامل کار با بهترین روانپزشک در تهران برای شناسایی و رسیدگی به علل و محرک‌های افسردگی در زنان و مردان است. درمان شناختی-رفتاری (CBT) و درمان بین فردی (IPT) رویکردهای رایجی هستند که می‌توانند به افراد کمک کنند الگوهای افکار منفی را به چالش بکشند و روابط بین فردی را بهبود بخشند.
دارو
داروهای ضد افسردگی ممکن است توسط روانپزشک برای کمک به مدیریت علائم شدید تجویز شود.
بستری شدن در بیمارستان
در موارد افسردگی شدید در زنان یا مردان که خطر آسیب رساندن به خود یا خودکشی وجود دارد، یا اگر فرد قادر به عملکرد یا مراقبت از خود نیست، بستری شدن در بیمارستان ممکن است ضروری باشد.
تغییرات سبک زندگی
تغییر شیوه‌های مراقبت از خود و ایجاد تغییرات در سبک زندگی سالم می‌تواند مکمل سایر رویکردهای درمانی و نوعی از درمان افسردگی بدون دارو باشد. ورزش منظم، تغذیه متعادل، خواب کافی، تکنیک‌های کاهش استرس (به عنوان مثال، مدیتیشن، یوگا) و اجتناب از سوء مصرف مواد می‌تواند به طور مثبت تأثیر بگذارد.
